تحلیل و بررسی وضعیت اجتماعی زن در دوره ی مغول و تیموری از دیدگاه شش تن از شعرای این دوره (مولوی، سعدی، امیرخسرو دهلوی، عبیدزاکانی، حافظ و جامی)

این رساله تصویر جامعی است از چند و چون وضعیت اجتماعی زنان در جامعه ی ایرانی عصر مغول و تیموری که از نظرگاه شاعرانی چون مولوی، سعدی، امیرخسرو دهلوی، حافظ،عبیدزاکانی و جامی مورد بررسی قرار گرفته است. از آنجایی که آثار شعرا و نویسندگان، آیینه ی تمام نمای فرهنگ، ادب، سیاست، ارزش ها و عقاید آن جامعه هستند، بی تردید می توان با بررسی آثار آنان، فراز و نشیب ها و تحولات اجتماعی روزگار و نوع پسندها و باورهای مردم آن دوره را ارزیابی کرد. یکی از مولّفه های فرهنگی و اجتماعی هر دوره، نوع نگاه مردمان آن عصر به زنان جامعه است که میزان رشد و توسعه و تکامل فکری آن جامعه را نمایان می کند. در تاریخ و فرهنگ مردانه ی ایران، زنان همیشه دور از فعالیت های اجتماعی نگه داشته شده و به عنوان موجودی درجه دو به حساب آمده اند. ادبیات این مرز و بوم نیز به تبع آن، زنان را در هاله ای از ضعف و ترس، نقص ایمان و عقل، فتنه انگیزی و عشوه گری، بی وفایی و غدّاری، بی عفتی و هوس رانی و دنیازدگی و غفلت تصویر کرده است. این نوع نگاه جامعه به زنان، در دوره ی مغول و تیموری نیز ادامه پیدا کرده است. از آنجایی که اهمّیت و اعتبار زنان مغولی نتوانسته موقعیّت زنان ایرانی را تحت تأثیر قرار بدهد، در آثار شعرای منتخب نیز همان نگاه بدبینانه و گاهی متعصبانه به این قشر دیده می شود که بعضی برپایه ی برداشت های ظاهری از دین و برخی نشأت گرفته از باورهای عامیانه نسبت به زنان می باشد. از طرفی فساد و انحطاط اخلاقی که بر اثر تسلط مغولان روز به روز افزونتر می شد، موجب شد با نزدیکتر شدن هرچه بیشتر به اواخر این دوره، اثرات نابه هنجار حکومت مغولان نمایان تر شود و به تبع آن تعصب و حساسیت شعرا نسبت به محصور ماندن زنان بیشتر شده و توجه وافری به عصمت و عفت زنان مبذول شود.